Od pewnego czasu zaobserwować można spore zainteresowanie polskiej branży alarmowej nowymi normami dotyczącymi systemów alarmowych z serii PN-EN50131. Przyczynia się do tego rosnąca ich popularność w krajach Unii Europejskiej, a także chęć uporządkowania istniejących rozwiązań technicznych.

NORMY PN-EN50131 a sprawa polska.

Ze względu na obowiązujące w Polsce prawo, w branży alarmowej najczęściej przywoływane są normy serii PN-93/E-08390, swoimi korzeniami sięgające normalizacji IEC z lat 80-tych. Oznacza to, że do współczesnych urządzeń technicznych dynamicznie rozwijającej się branży stosuje się wiedzę 20-30to letnią – czas najwyższy na zmiany.

Od lat 90-tych, europejska organizacja CENELEC zajmująca się opracowywaniem norm z dziedziny elektrotechniki, systematycznie opracowuje i aktualizuje całą serię norm kluczowych dla branży security – serię EN50131. W jej skład wchodzi szereg tematycznych publikacji (tzw. Arkuszy), systematyzujących poszczególne grupy produktowe urządzeń alarmowych: działanie central alarmowych, zasilaczy, sygnalizatorów, czujek wykorzystujących różne technologie czy łączności bezprzewodowej. W skład nowej rodziny norm wchodzą także arkusze ogólnych wymagań systemowych oraz, co ważne dla instalatorów, projekt normy omawiającej praktyczne aspekty instalacji. Większość tych dokumentów wprowadzana jest do katalogu Polskich Norm w polskiej lub oryginalnej wersji językowej.

Nowe normy, mimo że nie są jeszcze obowiązkowe do stosowania na terenie Polski, nabierają coraz większego znaczenia ponieważ mają niebagatelny wpływ nie tylko na kształt produktów alarmowych, ale także na praktyki instalacyjne. Normy serii EN50131 są owocem pracy grup ekspertów, dla których nadrzędnym celem jest uzyskanie możliwie najwyższej odporności na niewłaściwe działanie, oraz adekwatne do skali zagrożenia stopnie zabezpieczenia przed włamaniem i sabotażem. Ważnym aspektem ich rosnącej popularności w kraju może być także akceptacja przez międzynarodowe korporacje ubezpieczeniowe, dla których ujednolicenie metod oceny jakości zabezpieczeń może mieć zauważalny wpływ na decyzje biznesowe.

KLASYFIKACJA STARA I NOWA

Opierając się na starych normach, a konkretnie PN-93/E-08390/14, systemy alarmowe mogły być klasyfikowane w czterech klasach: od SA1 (klasa najniższa) do SA4 (klasa najwyższa). Klasy te opisują podstawowe wymagania dla sprzętu i całej instalacji – jednak są to wymagania o bardzo ogólnym charakterze. W nowych normach serii EN-50131 również pojawia się czterostopniowy podział: urządzenia klasyfikowane mogą być w stopniach od 1 (najprostsze zabezpieczenia) do 4 (zabezpieczenia najbardziej zaawansowane). Podział na stopnie pojawia się we wszystkich arkuszach normy, wprowadzając zróżnicowane wymagania dla central, zasilaczy, czujek itp. Naturalna wydaje się być tendencja do prostego "przemapowania" klasyfikacji metodą SA1=Stopień 1, SA2=Stopień 2 itd., ale jest to podejście absolutnie błędne. Bez szczegółowej analizy i specjalistycznych badań, nie da się określić czy dane urządzenie spełnia wszystkie wymagania dla danego stopnia. W związku z tym, obie klasyfikacje należy traktować zupełnie niezależnie tam gdzie jest to potrzebne. Dla norm serii PN-93/E-08390, "przewodnikiem" będą wymagania zawarte w polskim prawie, oraz indywidualne wymagania ubezpieczycieli. W przypadku norm serii EN-50131, rolę tą pełnić będzie ważny dla projektantów arkusz CLC-TS 50131-7 zawierający praktyczne wskazówki dotyczące zastosowań poszczególnych stopni systemów alarmowych.

NORMY EN50131 A CENTRALE ALARMOWE

Przed 2009 rokiem system norm EN50131 nie uwzględniał arkusza opisującego wymagania dla central alarmowych. Co prawda, istniał już od 2003 roku arkusz specyfikacji technicznej CLC/TS, ale z formalnego punktu widzenia nie był traktowany na równi z Normą. Z tego powodu, część producentów informowała o zgodności swoich central z wymaganiami EN50131 jedynie w oparciu o wymagania normy systemowej (nazywanej wcześniej normą ogólną). Mimo deklarowanej przez producentów zgodności z EN50131, urządzenia takie nie musiały wprowadzać wielu specyficznych rozwiązań wpływających na zachowanie centrali alarmowej.

W 2009 roku, CENELEC opublikował brakującą normę EN50131-3, regulującą szczegółowo zachowanie central alarmowych w zależności od wymaganego stopnia zabezpieczenia. Norma ta wprowadza wymagania dotyczące m.in. sposobu funkcjonowania central alarmowych, interfejsu użytkownika oraz zabezpieczeń przeciwsabotażowych. Nie pozostaje to bez wpływu na zachowanie centrali, zarówno z punktu widzenia użytkownika, jak i instalatora. Zmiany w działaniu narzucone przez normę mogą wymagać nabrania nowych przyzwyczajeń przez instalatorów – zwłaszcza jeżeli dotychczas nie mieli styczności ze sprzętem zgodnym z EN-50131. Ukrywanie sygnalizacji czuwania, dostęp do podglądu stanu systemu po wpisaniu hasła czy blokowanie manipulatorów po błędnych hasłach to tylko niektóre z wielu nowych rozwiązań technicznych wymaganych w tych normach. Wszystko to jednak ma na celu podniesienie klasy zabezpieczenia, oraz zminimalizowanie skutków błędnej obsługi – są to korzyści z nawiązką rekompensujące konieczność zaadoptowania się do nowego sposobu funkcjonowania.

VERSA – LIDER W IMPLEMENTACJI NORM EUROPEJSKICH

Już w momencie projektowania central z serii VERSA, firma SATEL opierała się na obowiązującej w tamtym czasie specyfikacji CLC-TS 50131-3. Dążąc do utrzymania pozycji technologicznego lidera branży zabezpieczeń, inżynierowie z firmy SATEL postawili sobie za cel uzyskanie pełnej zgodności z wymaganiami nowo opublikowanej w 2009 normy EN 50131-3. Owocem ich pracy jest nowa wersja firmware, uwzględniająca wszystkie wymagania zawarte w aktualnie obowiązujących normach dla central alarmowych. Dzięki temu, centrale VERSA są jednymi z pierwszych central w skali światowej zapewniającymi pełną zgodność z aktualnie stosowanymi, praktycznie w całej europie, normami.

Stosując klasyfikację wprowadzoną w normach serii EN-50131, centrale VERSA spełniają wymagania dla Stopnia 2 – dzięki czemu mogą być stosowane w instalacjach domowych oraz prostych systemach instalowanych w obiektach użyteczności publicznej. Stopień ten jest idealnym wyważeniem pomiędzy klasą zabezpieczenia a wygodą i łatwością obsługi. Idealnym uzupełnieniem tego typu systemów mogą być urządzenia bezprzewodowe ABAX, również spełniające wymagania aktualnych norm europejskich. W ten sposób uzyskać można hybrydowy system łączący zalety instalacji bezprzewodowej i tradycyjnej, który w całości spełniać będzie wymagania zawarte w normach.

Z punktu widzenia projektanta systemów zabezpieczeń, taka zgodność zapewnia długoterminowe bezpieczeństwo inwestycji – w momencie kiedy nowe normy ostatecznie zastąpią przestarzałe arkusze PN-93/E-08390, sprzęt już będzie dostosowany do nowych wymagań. Z drugiej strony – dla instalatorów, zapoznanie się z nowymi funkcjami i sposobem obsługi może pozwolić uzyskać przewagę nad branżowymi konkurentami z różnych powodów pozostających przy starym sprzęcie.

WSPARCIE TECHNICZNE SATEL

Bardzo ważnym aspektem wdrażania produktów z branży elektronicznych systemów zabezpieczeń jest oferowane wsparcie techniczne. Jest ono tym bardziej istotne, im bardziej złożone są oferowane urządzenia – oczywistym jest, że poznanie wszystkich możliwości oferowanych przez zaawansowane centrale wymaga nie tylko wiedzy teoretycznej, ale też praktyki projektowo-instalacyjnej. Mając to na uwadze, firma SATEL oferuje pełen zakres wsparcia dostępnego dla profesjonalistów z branży: od szkoleń teoretycznych i warsztatów praktycznych, poprzez pomoc telefoniczną, aż po serwis i udostępnianie certyfikatów oraz materiałów marketingowych. Wszystko to podkreśla zaangażowanie firmy w dobrą współpracę ze specjalistami z branży – tylko dzięki temu możliwe jest osiągnięcie sukcesu.